این مقام پس از سقوط حکومت شاهنشاهی پهلوی، پیروزی انقلاب اسلامی و بنیانگذاری نظام جمهوری اسلامی در ایران به وجودآمد و از تاریخ ۱۱ آذر۱۳۵۸ با تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانونی شد. رئیسجمهور برای یک دوره چهار ساله توسط رأی مستقیم اکثریت مطلق مردم برگزیده میشود و انتخاب مجدد او تنها برای یک دوره پیاپی دیگر امکانپذیر است.
بنا بر قانون اساسی، رئیسجمهوری ایران پس از رهبری دومین مقام سیاسی بلندپایه کشور است و هیئت دولت و قوه مجریه (یکی از قوای سهگانه ایران) تحت امر او قرار دارد. البته تا قبل از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸، مطابق اصل ۱۳۴ ریاست هیئت دولت با مقام نخستوزیر بود؛ بنابراین ۳ رئیسجمهور اول ایران (سید ابوالحسن بنیصدر، محمدعلی رجایی، سید علی خامنهای) رئیس کابینه محسوب نمیشدند. رئیسجمهور همچنین به عنوان مجری قانون اساسی، رئیس شورایعالی امنیت ملی و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت میکند. تنها نخستین رئیسجمهور ایران (بنیصدر) مقام فرماندهی کل نیروهای مسلح را برعهدهداشتهاست و پس از انتقال این وظیفه به رهبری، مابقی رؤسای جمهور حائز این مقام نبودند.
در صورتی که رئیسجمهور به دلایلی مانند فوت، عزل، استعفأ، غیبت یا بیماری توانایی انجام مسئولیتهای قانونی خود را نداشته باشد، معاوناول رئیسجمهور با موافقت رهبری وظایف او را موقتاً برعهده میگیرد و باید ظرف مدت ۵۰ روز شرایط انتخاب رئیسجمهور بعدی را از طریق انتخابات پیش از موعد فراهم نماید. تا پیش از بازنگری قانون اساسی (۱۳۶۸)، مسئولیت جانشینی رئیسجمهور بر عهده شورای موقت ریاست جمهوری بودهاست.
سید ابوالحسن بنیصدر، نخستین متصدی این سمت بود که از ۱۵ بهمن۱۳۵۸ با تنفیذ حکم خود رسماً کارش را آغاز کرد. او تنها رئیسجمهوری بودهاست که به دلیل عدم کفایت سیاسی توسط مجلس شورای اسلامی برکنار شدهاست. محمدعلی رجایی نیز تنها رئیسجمهوری بودهاست که در حین خدمت ترور شدهاست. پس از هر دوی این مقاطع که رؤسای جمهور دوره کاری خود را به پایان نبردند، شورای موقت وظایف آنها را تا انتخاب رئیسجمهور بعدی بر عهده گرفت. سید علی خامنهای نیز پس از انتخاب به عنوان رهبری توسط مجلس خبرگان رهبری، دوره ریاستجمهوری خود را پیش از پایان آن واگذار کرد.
۳ رئیسجمهوری بعدی ایران یعنی اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی و محمود احمدینژاد هر کدام ۲ دوره پیاپی برای این سمت انتخاب شدند. رئیسجمهوری ایران از سال ۱۳۹۲ تاکنون بر عهده حسن روحانی است.
نظرات شما عزیزان:
![](/weblog/file/img/m.jpg)
پاسخ: سلام برو ادامه مطلب رو بخون...
برچسبها: رئیس جمهورایران
.: Weblog Themes By Pichak :.